Tổng quan về tên miền giới thiệu tổng quát về tên miền như tên miền là gì, vì sao cần có. Phân loại tên miền, cách chọn tên miền, kiểm tra tên miền, cách mua tên miền…
Tên miền là gì
Tên miền là chuỗi ký tự dùng để định danh địa chỉ website trên mạng Internet. Chữ tên miền là cách gọi bằng tiếng việt, tiếng anh gọi là domain hay domain name. Nói gọn và rõ hơn: tên miền là địa chỉ bằng chữ của một website trên mạng.
Ví dụ : google.com , fpt.edu.vn
Vì sao cần có tên miền
Trên mạng, các máy tính liên lạc với nhau theo địa chỉ ở dạng số. Địa chỉ này gọi là địa chỉ IP. Ví dụ: 157.240.15.35 là địa chỉ IP của facebook, hay 142.251.10.113 là địa chỉ IP của google.
Địa chỉ IP như vậy là số rất khó nhớ với con người (nhưng máy tính thì OK)
Tên miền có tính thân thiện , gợi nhớ, dễ dùng với con người hơn. Vì tên miền là tên bằng chữ. Con người dùng nó thay thế cho địa chỉ IP.
Ví dụ: facekook.com dễ nhớ hơn là 157.240.15.35
Cấu trúc của tên miền
Mỗi tên miền gồm nhiều thành phần xếp liền nhau và cách nhau bởi dấu chấm “.” Ví dụ www.fpt.vn . Trong đó www là tiền tố của tên miền , fpt là tên chính thức của tên miền, còn com là hậu tố của tên miền (còn gọi là đuôi tên miền)
Phân loại tên miền
Xét về phạm vi thì có hai loại: tên miền quốc tế và tên miền quốc gia. Tên miền quốc tế do ICANN – Trung tâm quản lý tên miền quốc tế quản lý. Còn tên miền quốc gia do Trung tâm quản lý tên miền của từng quốc gia quản lý.
Tại Việt Nam, tổ chức quản lý tên miền của Việt Nam có tên là VNNIC. Địa chỉ chính thức là https://vnnic.vn/
Tổng quan về tên miền quốc tế
Tên miền quốc tế do tổ chức ICANN quản lý. Cho nên các công ty/tổ chức/cá nhân trong mọi quốc gia trên thế giới đều có thể đăng ký sử dụng tên miền này. Tên miền quốc tế thường thuộc các phân loại sau:
- .COM: (commercial) dành cho các tổ chức thương mại trên thế giới đăng ký sử dụng.
- .NET: (network) thường dùng cho các tổ chức quản lý mạng
- .ORG: (organization) thường dành cho các tổ chức phi lợi nhuận, phi chính phủ.
- .EDU: (education) dành cho các tổ chức giáo dục.
- .INFO: dùng cho các tổ chức cung cấp thông tin.
- .GOV: (Goverment) Dành cho các tổ chức chính phủ.
Ví dụ: spa thẩm mỹ Lấp La Lấp Lánh Sáng Long Lanh đăng ký mua tên miền longlanh.com để dùng.
Tổng quan về tên miền quốc gia Việt Nam
Tên miền quốc gia Việt Nam do VNNIC quản lý. Cho nên các công ty/tổ chức/cá nhân ở Việt Nam có thể đăng ký sử dụng các tên miền do tổ chức này quản lý. Các phân loại bao gồm:
- .VN: dành cho các tổ chức ở Việt Nam đăng ký sử dụng.
- .COM.VN: dành cho các tổ chức thương mại ở Việt Nam.
- .NET.VN: dành cho các tổ chức quản lý mạng ở VN
- .EDU.VN: dành cho các tổ chức giáo dục ở Việt Nam
Ví dụ: Fpt Telecom đăng ký sử dụng tên miền fpt.vn . FTP Shop thì đăng ký fptshop.com.vn
Tổng quan hơn, mỗi quốc gia đều có tổ chức quản lý tên miền. Tên miền của các quốc gia thường có 2 ký tự. Như .vn (Việt NAM), .sg (Singapore) , .uk(Anh), .us (Mỹ) , .it (Ý) , .tl (Thái Lan) …
Cách lựa chọn tên miền
Chọn tên miền quốc tế hay tên miền Việt Nam tùy ở đánh giá của chủ thể.
Ví dụ công ty ABC có thể chọn các tên miền như abc.com , abc.net, abc.online, abc.vn hay abc.com.vn
Tên miền thường không có dấu, cần đặt ít ký tự để ngắn gọn, dễ nhớ. Ví dụ: otosaigon.com, nongsanviet.online
Tên miền cần rõ ràng, tránh nhầm lẫn ý nghĩa tiêu cực khi đọc. Ví dụ tangtoc.vn dễ lầm lẫn với tang tóc.
Tên miền chọn dùng cần liên quan đến lĩnh vực kinh doanh hoặc tên công ty. Ví dụ: dienmayxanh.vn , laptopgiare.com
Các quy định cho tên miền
Chúng ta đang đề cập tổng quan về tên miền, nghĩa là những gì cơ bản nhất về tên miền. Cho nên một số quy định (mang tính kỹ thuật) sau đây cho tên miền Bạn cần biết để dùng nhé.
Tên miền không được dài không quá 253 ký tự tính cả phần đuôi .com, .org. Trong tên miền chỉ được tối đa 127 nhãn (label), mỗi nhãn là phần chữ giữa 2 dấu chấm và không được vượt quá 63 ký tự/nhãn.
Nhãn ở phía bên phải trong tên miền thì cấp độ cao hơn. Ví dụ smtp.gmail.com thì nhãn .com là cấp cao nhất (top-level domain), nhãn gmail là tên chính (cấp 2), còn nhãn smtp là tên miền phụ (subdomain)
Ký tự trong tên miền thì không phân biệt hoa thường, nghĩa là dùng chữ hoa hay thường đều được. Ngoài ra tên miền chỉ được chứa các ký tự sau: a-z, 0-9, dấu (-) và (.)
Tên miền cũng không được chứa các ký tự đặc biệt như @,!,#,…và khoảng trắng.
Trong một tên miền,không được bắt đầu, kết thúc bằng dấu [.] hoặc [-]. Khi ở giữa, dấu – có thể kề nhau như lap–lanh. Còn dấu chấm thì không, ví dụ lap..lanh
Các nguyên tắc đăng ký tên miền
Sau đây là một số nguyên tắc về tổ chức sử dụng tên miền.
- Bình đẳng, nghĩa là ai đăng ký trước tên miền nào thì thì được dùng tên miền đó. Ai đăng ký sau thì không được cấp bất kể giàu nghèo sang hèn đẹp xấu, cao thấp, nam nữ, mập ốm, lớn nhỏ. 🙂
- Lệ phí trả cho các loại tên miền là khác nhau, và thường trả theo đơn vị năm.
- Khi chủ thể không tiếp tục thanh toán, tên miền sẽ hết hạn và chủ thể khác có thể đăng ký sử dụng tên miền đó.
- Tổ chức, cá nhân ở VN tự chọn và đăng ký tên miền, nhưng phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Không xâm phạm chủ quyền quốc gia.
- Không vi phạm đạo đức thuần phong, mỹ tục.
- Không gây hiểu nhầm, xuyên tạc.
- Có ít nhất một ký tự dưới tên miền .vn
- Bình đẳng, nghĩa là ai đăng ký trước tên miền nào thì thì được dùng tên miền đó. Ai đăng ký sau thì không được cấp bất kể giàu nghèo sang hèn đẹp xấu, cao thấp, nam nữ, mập ốm, lớn nhỏ. 🙂
- Lệ phí trả cho các loại tên miền là khác nhau, và thường trả theo đơn vị năm.
- Khi chủ thể không tiếp tục thanh toán, tên miền sẽ hết hạn và chủ thể khác có thể đăng ký sử dụng tên miền đó.
- Tổ chức, cá nhân ở VN tự chọn và đăng ký tên miền, nhưng phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Không xâm phạm chủ quyền quốc gia.
- Không vi phạm đạo đức thuần phong, mỹ tục.
- Không gây hiểu nhầm, xuyên tạc.
- Có ít nhất một ký tự dưới tên miền .vn
Các đại lý cung cấp tên miền
VNNIC cũng như ICANN không làm việc trực tiếp với khách hàng mua tên miền. Cho nên chủ thể nào muốn mua tên miền cần thì đến các đại lý của VNNIC/ ICANN để đăng ký sử dụng. Các đại lý này còn gọi là nhà cung cấp tên miền.
Danh sách các đại lý đăng ký tên miền chính thức của VNNIC xem tại đây https://vnnic.vn/nhadangky/
Kiểm tra tên miền tồn tại
Kiểm tra sự tồn tại của một tên miền để biết có ai sở hữu chưa. Một tên miền chưa có ai sở hữu thì mới có thể đăng ký sử dụng được (sở hữu 1 khoảng thời gian)
Trên website của các nhà cung cấp tên miền đều có chức năng kiểm tra tên miền.
Đăng ký mua tên miền
Đăng ký mua tên miền có thể thực hiện online hoặc offline (đến trụ sở nhà cung cấp)
Mua online rất nhanh chóng và tiện lợi, nhưng bạn cần có thẻ ngân hàng hoặc các ví điện tử nhé. Mời xem video mua tên miền online sau:
Đăng ký tên miền miễn phí
Ngoài việc mua tên miền, bạn cũng có thể đăng ký sử dụng tên miền miễn phí ở một vài tổ chức cung cấp. Ví dụ dot.tk là website cho phép đăng ký tên miền miễn phí trong 1 khoảng thời gian.
Như vậy đến đây chúng ta đã biết tổng quan về tên miền. Muốn có website trên mạng , việc đầu tiên là chọn và mua một tên miền nào đó. Các bài sau sẽ đề cập tiếp đến việc quản trị một tên miền đã có.